De Newmont deal wordt aanstaande vrijdag getekend en dat is het sein voor Suriname om op de internationale kapitaalmarkt de fondsen te betrekken die haar aandeel zullen financieren. Er is nog wel even tijd, omdat de executive board van Newmont ook het akkoord moet afgeven. Dat wordt verwacht in februari/maart 2014 en daarna zullen de eerste financiën waarschijnlijk pas eind april 2014 nodig zijn.

 

Toen het signeren van de goud-overeenkomst vroeg dit jaar heel dichtblij bleek is de Centrale Bank van Suriname in samenwerking met het Ministerie van Financiën gelijk richting de internationale kapitaalmarkt opgegaan. De zeer gunstige situatie op de obligatie markt toen gaf die als beste optie aan voor een nieuwkomer als Suriname. De monetaire autoriteiten hebben een zeer nauwkeurige weg gevolgd, omdat een te vroege committering aan een lening/obligatie onnodige rentelasten met zich mee zou brengen (toen geschat op ongeveer US$ 42 miljoen bij een vertraging van de signering van de goudovereenkomst van minimaal een jaar). De goudovereenkomst bleef jammer genoeg uit, waardoor we de markt niet op konden gaan. Business deals nemen immers altijd hun eigen tijd om goed afgewikkeld te worden. Toch is dit niet het meest frappante aan de periode.

 

Het meest frappante zijn namelijk de scherpe bewegingen die de internationale kapitaalmarkt toen onderging, welke overigens geheel buiten onze invloedssfeer lagen. De markt is de markt, unfortunately; nobody can time it. In mei 2013, kwam de voorzitter van de Federal Reserve van de VS met de aankondiging van beëindiging van ‘monetary easing’. Dit hield in dat de steun van de monetaire autoriteiten om geld lenen goedkoop te houden zou worden ontmanteld. Het gevolg was een directe opwaartse sprong in de rentevoet van de 10-jaar Amerikaanse staatsobligatie, de benchmark voor obligatie-uitgiften.  Dit veroorzaakte dat de rentes op emerging market obligaties scherp omhoog schoten. Vele opkomende en ontwikkelingslanden die op dat moment fondsen wilden aantrekken zagen zich geconfronteerd met onverwachte toekomstige rentelasten die veel hoger zouden zijn dan tot dan toe het geval. Ook de wisselkoersen van de emerging landen kwamen onder zware druk te staan omdat er een exodus van kapitaal plaats vond.

 

Suriname heeft toen, zeker in de situatie als nieuwkomer op de markt, door beide omstandigheden (de vertraging in onderhandelingen en de hoge onverwachte leningslasten) de obligatie-uitgifte op een day-to-day basis bekeken. Suriname heeft in de tussentijd ook uitgekeken naar alternatieven. Een aantrekkelijker alternatief bestaat in de vorm van een directe lening van een gerenommeerde internationale financiële instelling. Er staan ons nu 4 opties open en hieruit wordt een nauwkeurige keuze gemaakt. De financiering van de goudovereenkomst is dus verzekerd. De weg naar de bond markt zal gelijk weer ingezet worden als de omstandigheden beter zijn.

 

De keuze van financiering zal altijd dienen te vallen op de optie die het best bij ons gewenste toekomstige financiële profiel past. Welk alternatief we ook kiezen, het is noodzakelijk dat de lopende begrotingen van de Staat de nodige bezuinigingen op operationele en personeelskosten omvatten en ook nog ruimte bewaren voor (1) ontwikkelingsprojecten met deels hun eigen financieringsbronnen en (2) betalen van schuldverplichtingen. De lening voor de goud-deal zal passen in deze algemene financieringsmix, waarbij de lopende betaalcapaciteit, alsmede de spaar- en stabilisatiequota die op hoge mijnbouwinkomsten moet worden toegepast, goed bewaakt worden.

Exchange RatesMarch 09th and until further notice

Currency Buying Selling
USD 14,018 14,290
EUR 16,628 16,959
GBP 19,396 19,782
ANG 7,699 7,852
AWG 7,784 7,939
BRL 2,438 2,485
TTD 2,063 2,103
BBD 6,907 7,044
XCD 5,190 5,293
PER 100 GYD 6,657 6,790

Gold CertificatesMarch 09th and until further notice

Coupon SRD
5 gram 7.814,97
10 gram 15.629,94
50 gram 78.149,69
100 gram 156.299,39
500 gram 781.496,94
1000 gram 1562993,88
Gold LME: USD 1.701,00 /tr.oz.

Inflation

    Average End-of-period
2013   1.9 0.6
2014   3.4 3.9
2015   6.9 25.1
2016   55.5 52.4
2017   22.0  9.2 
2018   6.8# 5.4 
2019   4.4#  4.2 
2020   34.9 60.8
2021   59.1  60.7 
2022   52.4 54.6
       
2022   Month-to-month Year-to-year
Jan   3.1 61.5
Feb   1.7 62.1
Mar   2.2 62.2
Apr   1.9 59.8
May   2.7 57.5
Jun   9.1 55.1
Jul   1.7 49.2
Aug   4.0 39.1
Sep   3.3 41.9
Oct   6.5 49.0
Nov   3.7 49.5
Dec   4.7 54.6
       
2023   Month-to-month Year-to-year
Jan   3.7 55.6
Feb*   3.3 57.9

*) Preliminary figures

# 10-months inflation (Computations without data for May and June)

 

Gewogen Gemiddelde Koersen31 maart - 12:30u (Giraal)

Geldsoort Aankoop Verkoop
USD 34,934 36,235
EUR 38,278 38,810
GBP 43,211 44,057
ANG 19,195 19,571
AWG 19,408 19,788
BRL 6,888 7,023
TTD 5,161 5,262
BBD 17,221 17,559
XCD 12,939 13,192
PER 100 GYD 16,600 16,925
CNY 5,081 5,181

Gewogen Gemiddelde Koersen31 maart - 12:30u (Bankpapier)

Geldsoort Aankoop Verkoop
USD 36,042 36,444
EUR 37,486 38,409
GBP 44,581 45,464
ANG 19,803 20,195
AWG 20,023 20,420
BRL 7,106 7,247
TTD 5,324 5,430
BBD 17,767 18,119
XCD 13,349 13,613
PER 100 GYD 17,126 17,465
CNY 5,243 5,346

GoudcertificatenMaart 31

Coupure SRD
5 gram 22.901,21
10 gram 45.802,41
50 gram 229.012,05
100 gram 458.024,10
500 gram 2.290.120,50
1000 gram 4.580.241,00
Gold LBMA USD 1.965,80 / tr.oz

Gewogen gemiddelde toegewezen OMO rente

Veiling ID Veiling Datum Rente (%)
CBTD230329-1W 2023-03-29 29,2
CBTD230222-1W 2023-03-22 25,1
CBTD230315-1W 2023-03-15 27,7
CBTD230308-1W 2023-03-08 26,8

Rente Beleningsfaciliteit

Veiling ID Veiling Datum Rente (%)
CBTD230329-1W 2023-03-29 35,0
CBTD230222-1W 2023-03-22 30,1
CBTD230315-1W 2023-03-15 33,2
CBTD230308-1W 2023-03-08 32,2
Weekbalans

Inflatie

    Average End-of-period
2013   1.9 0.6
2014   3.4 3.9
2015   6.9 25.1
2016   55.5 52.4
2017   22.0  9.2 
2018   6.8# 5.4 
2019   4.4#  4.2 
2020   34.9 60.8
2021   59.1  60.7 
2022   52.4 54.6
       
2022   Month-to-month Year-to-year
Jan   3.1 61.5
Feb   1.7 62.1
Mar   2.2 62.2
Apr   1.9 59.8
May   2.7 57.5
Jun   9.1 55.1
Jul   1.7 49.2
Aug   4.0 39.1
Sep   3.3 41.9
Oct   6.5 49.0
Nov   3.7 49.5
Dec   4.7 54.6
       
2023   Month-to-month Year-to-year
Jan   3.7 55.6
Feb*   3.3 57.9

*) Preliminary figures

# 10-months inflation (Computations without data for May and June)