REINIGEN VAN PAPIERGELD

Bij het reinigen van papiergeld zijn net als bij het schoonmaken van munten geduld en voorzichtigheid de eerste vereisten. Het beste is om wat ervaring op te doen met goedkope biljetten, zodat het resultaat van de handelingen niet al te verassend is.

Het is van belang om van te voren zoveel mogelijk te weten te komen over het materiaal, waarbij eigenschappen van de inkt het belangrijkste zijn. Een biljet met een autogram, handgeschreven handtekening, kan bijvoorbeeld niet in water worden schoongemaakt, omdat de gebruikte inkt gemakkelijk in water oplost. Een biljet ontvetten met benzine, spiritus of andere vluchtige stoffen kan tegelijkertijd met het vet de inkt oplossen, wanneer men te onvoorzichtig is.

Machine voor het reinigen van papiergeld

De standaard schoonmaakbehandeling is heel eenvoudig; met een zachte gum kan bij voorzichtig gummen al heel wat smoezeligheid verdwijnen. Modernere biljetten kunnen opknappen van een badje van verwarmd (maar niet kokend!) gedestilleerd water. De biljetten dienen voorzichtig met twee handen uit het bad gehaald te worden en na het druipen tussen wit vloeipapier onder druk gedroogd te worden tot ze volkomen zijn opgedroogd.

Bij het verwijderen van vlekken, die niet uitgumbaar of uitwasbaar zijn, moet uiterst voorzichtig te werk worden gegaan. Vaak is het alleen verantwoord om de vlek op de onbedrukte delen van het biljet weg te werken. Deze vlekken kunnen worden aangestipt met een vluchtige stof of met waterstofperoxide van een laag percentage (5 procent).

Oefening en ervaring kunnen de resultaten aanzienlijk doen verbeteren. De beste stelregel is een behandeling liever drie keer te herhalen dan in ��n keer onbevredigd en onherstelbaar resultaat te veroorzaken.

In 1912 had het Amerikaans Bureau voor de Graveer- en Drukkunst een speciale machine gebouwd voor het reinigen van papiergeld, waarmee twee werknemers 5.000 biljetten per uur konden wassen, drogen en strijken. Na een reeks verbeteringen te hebben aangebracht, werden drie machines in werking gezet. Echter veranderde het papier van papiergeld gedurende de Eerste Wereldoorlog: linnen was schaars en van papier gebaseerd op katoen werd derhalve gebruik gemaakt. Maar het nieuwe papier werd niet goed schoon: reinigen bracht verandering in het papier en het uiterlijk van de biljetten; hierdoor werd het identificeren van vervalsingen bemoeilijkt. In 1918 stapte men hiervan af.

Bron:

• Encyclopedie van Munten en Bankbiljetten - E.J.A. van Beek

• The Moneymakers International � W. Kranister

� 2008 Centrale Bank van Suriname