BESCHRIJVING VAN MUNTEN (II)

In Moni Tori 25 werd door het Numismatisch Museum van de Centrale Bank van Suriname de wijze waarop munten beschreven kunnen worden, behandeld. Zo zagen wij dat afhankelijk van het doel dat men voor ogen heeft, het beschrijven van munten op verschillende manieren kan gebeuren.

Deze Moni Tori is een vervolg op de beschrijving van munten in Moni Tori 25.

• Bijteken: de meest voorkomende bijtekens zijn de munttekens, de tekens van de muntmeester en andere verantwoordelijke personen, de emissietekens en de initialen van de ontwerpers en de graveurs van de muntstempels. In de Griekse oudheid kwamen de bijtekens al voor om de verschillende munthuizen aan te duiden en aan te geven welke magistraat verantwoordelijk was voor de produktie van een bepaalde munt. Op Romeinse munten uit de keizertijd is vaak de muntplaats en de werkplaats (officina) aangeduid. Dit laatste was nodig, omdat er vaak meerdere muntwerkplaatsen in ��n stad gevestigd waren.
• Jaartal: bijna alle moderne munten dragen een jaartal, waardoor datering vrij simpel is. De eerste regelmatige vorm van datering is ingevoerd in het Middenoosten door de Seleuciden aan het einde van de vierde eeuw voor Christus. Deze gewoonte is daar later overgenomen door onder andere de Byzantijnse keizers en de Arabieren. Meestal baseerde men zich voor de jaartelling op de regeringsjaren van de vorst of de stichting van de dynastie. Later ontstonden de jaartellingen op religieuze basis zoals Christelijke en de Mohammedaanse jaartelling. Het jaartal op de munt is echter niet altijd in overeenstemming met het jaar waarin de munt geslagen werd. Soms wordt als eerste jaartal de datum van de Muntwet aangehouden en komt de munt pas enkele jaren later in de omloop.
• Omschrift: over de termen omschrift, randschrift en kantschrift bestaan nogal verschillende gewoontes waardoor misverstanden kunnen ontstaan. De hier gebruikte omschrijving is ontleend aan de huidige Nederlandse muntwetgeving. Met het omschrift wordt de tekst bedoeld die op het muntveld langs de rand geplaatst is. In sommige oudere literatuur gebruikt men hiervoor ook term randschrift.
• Rand: de zijkant van de munt. Als de rand bewerkt is, spreekt men van kartelrand, kabelrand, bloemrand, enz.
• Randschrift: de tekst op de rand of de zijkant van de munt. Deze term sluit het beste aan bij de al eerder genoemde rand van de munt.
• Initiaalteken: teken om het begin van het omschrift aan te geven.
• Interpunctie: tekens om de woorden van elkaar te scheiden in het omschrift of in andere teksten op de munt, net zoals in laat middeleeuwse handschriften. Het gebruik van interpunctie was noodzakelijk, omdat er meestal weinig ruimte tussen de woorden opengelaten werd en men bovendien gebruik maakte van allerlei afkortingen waardoor verwarring niet uitgesloten was. Tegenwoordig komt het gebruik van interpunctie veel minder voor, omdat de teksten meestal veel korter en minder gecompliceerd zijn.

Bron:

• Encyclopedie van munten en bankbiljetten - Bohn Stafleu van Loghum Houten 1986

� 2008 Centrale Bank van Suriname