|
Moni Tori - 9 |
REINIGEN VAN MUNTEN 1
Op
1 januari 2004 zal Suriname een nieuwe rekeneenheid hebben. In de plaats van de
Surinaamse gulden (Sf), die thans wettig betaalmiddel is van Suriname, komt de
Surinaamse dollar, aangeduid met het symbool �SRD�. In dit kader zullen de
thans in omloop zijnde guldenbiljetten vervangen worden door nieuw uit te geven
dollarbiljetten. De munten daarentegen ter waarde van 1, 5, 10, 25, 100 en 250
cent, die nog wettig betaalmiddel zijn, zullen niet vervangen worden door
nieuwe. Het gebruik van deze munten zal met de invoering van de Surinaamse
dollar gestimuleerd worden.
In geval u munten heeft, die in de loop der jaren vervuild zijn geraakt, heeft
het Numismatisch Museum van de Centrale Bank van Suriname enkele praktische tips
met betrekking tot het reinigen van munten.
Het reinigen van munten moet zeer voorzichtig gebeuren. Al te forse ingrepen
zullen namelijk meer bederven dan goedmaken. Zij kunnen niet alleen tot
beschadiging, maar zelfs tot uiteindelijke vernietiging van de munten leiden.
Ook esthetisch gezien, is het niet gewenst de munten te grondig te reinigen.
Koperen munten bijvoorbeeld zijn vaak overdekt met minerale lagen, die aangeduid
worden met de term patina. Wanneer de patina een mooi, egaal uiterlijk heeft,
moet men het zeker onaangetast laten. De kleur van patina kan afhankelijk van de
chemische samenstelling, zeer verschillend zijn. Er zijn vele schakeringen, vari�rend
van zwart en bruin tot grijs, blauw en groen.
Munten zijn gemaakt van diverse metalen. Men moet hen daarom op verschillende
manieren schoonmaken. Afhankelijk van de metaalsoort zijn de reinigingsmethoden
in categorie�n ingedeeld. In deze Moni Tori zal allereerst worden ingegaan op
de algemene regels met betrekking tot het reinigen van munten, die voordat met
het schoonmaken begonnen wordt, strikt in acht genomen dienen te worden.
Algemene
regels:
Gebruik
bij het aanmaken van schoonmaakmiddelen en bij het gehele reinigingsproces
altijd gedistilleerd water. Regen- en leidingwater bevatten
bestanddelen, die schadelijk zijn voor de metalen.
Gebruik
nooit zilver- of koperpoets en poets niet te lang met een doek,
anders krijgen de munten vaak een onnatuurlijke glans. Gebruik nooit harde
voorwerpen, want daardoor ontstaan er krassen. Een aanbeveling is een
bijgeknipte tandenborstel of een nagelborsteltje te gebruiken.
Na
elke behandeling moeten de munten goed gespoeld worden. Worden de bij
het reinigingsproces gebruikte stoffen als citroenzuur of natriumbisulfaat
niet goed uit het metaal verwijderd, dan kan dit leiden tot verregaande
aantasting van de munten.
Neutraliseren
is een manier om ingrijpende werking van chemicali�n stop te zetten. Het
voordeel van neutralisatie is dat het direct de werking van een bepaalde
stof opheft. Een gebruikt zuur wordt geneutraliseerd door middel van een
loog en een loog door middel van een zuur.
De
munten moet grondig gedroogd worden. Mede onder invloed van de
vochtigheid vindt oxidevorming plaats.
Bij het gebruik van diverse chemicali�n is het nodig voorzichtigheid te betrachten. Let er bij het maken van de oplossingen op dat de zuren in het water gedaan worden en niet andersom (spetters!). Uit het oogpunt van persoonlijke veiligheid zijn onmisbaar: een goed stofmasker (mondkapje), handschoenen, veiligheidsbril of gelaatsscherm en een schone werkjas.
In
Moni Tori - 10 zal afhankelijk van de metaalsoort van de munten de verschillende
reinigingsmethoden worden behandeld.
Bron:
Het
reinigen van munten en penningen � Uitgave van Rijksmuseum Het Koninklijk
Penningkabinet, Leiden 1998
� 2008 Centrale Bank van Suriname