PLASTIC GELD, MEER DAN PINPAS EN CREDITCARD (III)

Deze Moni Tori is het slotdeel van de serie over het gebruik van plastic geld.

Ook plastic biljetten zijn te vervalsen. De reden voor Australi� om op plastic biljetten over te gaan, is dus niet waar gebleken. Wel zijn er tot nu toe weinig vervalsingen ontdekt, slechts een tiende van wat voorheen werd gevonden. Het doel om het vervalsers erg moeilijk te maken, is behaald. Of dat zo blijft, is de vraag; misschien zijn de vervalsers tijdelijk overgestapt naar andere valuta. Om als ze straks plastic kunnen bedrukken zich op deze markt te werpen.
De producenten van bankbiljettenpapier staan onder streng toezicht. Het is onwaarschijnlijk dat vellen onbedrukt bankbiljettenpapier in handen van criminelen terechtkomen. Van polymeer daarentegen, de grondstof voor plasticbiljetten, wordt jaarlijks tienduizenden tonnen afgezet in de vorm van plastic sheets. Valse drukkers kunnen eenvoudig aan deze grondstof komen en deze in het drukproces gebruiken.
Papieren (katoenen) biljetten kunnen eenvoudig gevouwen worden, en dat is handig om ze in portefeuilles te bewaren. Het vouwen is echter een probleem bij het plastic: met een scherpe vouw laat de inkt los. Het belangrijkste probleem van plastic is dat de inkt niet in het biljet trekt zoals bij papier, maar er bovenop blijft liggen. Hierdoor kan de inkt van het biljet loslaten. Dit wordt gedeeltelijk voorkomen met een extra coating, waardoor de productie duurder wordt.
Een groot aantal landen met polymeer biljetten ligt in Azi�. Het grote voordeel in het vochtige, warme klimaat is dat het plastic niet wordt aangetast. Papier houdt het hier niet lang uit. Het plastic wordt echter wel glad als het nat is. Bij het Indonesische biljet liet de inkt van de waardeaanduiding los. Het publiek dacht hierdoor dat het een vals biljet van slechte kwaliteit in handen kreeg. In Thailand ontstond een onverwacht probleem. Mensen leven hier op straat, waar je ook allerlei heerlijke gerechten kan kopen. Deze worden ter plekke op een vuurtje bereid. Als bij het betalen het plastic biljet te dicht bij het vuur komt, verschrompelt het plastic.
Gezien de gegevens is het niet duidelijk of plastic beter is in vergelijking met papier. De voorstanders stellen dat de productie duurder is, maar dat het biljet veel langer meegaat en moeilijk te vervalsen is. Over de kostprijs bestaat overeenstemming: 200% van de prijs van papier. Over de levensduur bestaat geen overeenstemming. Australi� neemt het $5 biljet als uitgangspunt en stelt dat de levensduur van 6 naar 40 maanden gaat. Andere bronnen spreken echter van een levensduur verlenging van 50%. Zeker voor de hoge waarden is levensduur alleen niet het belangrijkste punt, juist de kwaliteit van het biljet is belangrijk. En hier scoort plastic, met zijn loslatende inkt en vouwen minder goed. Ook de stelling dat plastic niet te vervalsen is, blijkt niet correct, er zijn minder vervalsingen op de markt, maar ze zijn er wel.

Bron:

• Muntkoerier augustus 2002

� 2008 Centrale Bank van Suriname